Republic Day 2024: प्रजासत्ताक दिन 2024 ची तयारी सुरू आहे, 26 जानेवारी रोजी सकाळी 10:30 वाजता परेड सुरू होणार आहे. फ्रान्सचे राष्ट्राध्यक्ष इमॅन्युएल मॅक्रॉन हे प्रमुख पाहुणे असतील आणि भारतातील प्रमुख महत्त्वाच्या ठिकाणांनाही भेट देतील.
Table of Contents
Date, Theme व प्रमुख पाहुणे
प्रजासत्ताक दिन 2024: प्रजासत्ताक दिन जवळ आला आहे आणि देशभरात उत्सवाची तयारी सुरू आहे. दिल्लीत, उत्सवाचा केंद्रबिंदू राजपथ आहे, जिथे भारतीय सैन्य, नौदल, वायुसेना, पोलिस आणि निमलष्करी गट दर्शविणारे प्रभावी परेड उलगडतील.
Republic Day 2024 परेड 26 जानेवारी रोजी सकाळी 10:30 वाजता विजय चौक ते कर्तव्य पथ या मार्गाने सुरू होणार आहे. या ठिकाणी अंदाजे 77,000 लोक राहतील आणि 42,000 लोकांसाठी राखीव असतील.
या वर्षीच्या थीममध्ये “विक्षित भारत” आणि “भारत – लोकतंत्र की मातृका” च्या भावना प्रतिध्वनी होण्याची शक्यता आहे, ज्यात लोकशाही म्हणून भारताच्या आवश्यक गुणांवर जोर देण्यात आला आहे.
भारतातील यंदाच्या प्रजासत्ताक दिन सोहळ्यात फ्रान्सचे राष्ट्राध्यक्ष इमॅन्युएल मॅक्रॉन प्रमुख पाहुणे म्हणून उपस्थित राहणार आहेत. 25 जानेवारी रोजी जयपूर विमानतळावर पोहोचण्यासाठी नियोजित, मॅक्रॉनच्या प्रवास कार्यक्रमात अंबर फोर्ट, जंतर मंतर आणि हवा महल सारख्या प्रमुख ठिकाणांना भेटींचा समावेश आहे. जयपूरमध्ये असताना ते पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचीही भेट घेणार आहेत.
त्याच दिवशी रात्री उशिरा फ्रान्सचे राष्ट्राध्यक्ष दिल्लीला जातील. 26 जानेवारी रोजी ते प्रमुख पाहुणे म्हणून प्रजासत्ताक दिनाच्या परेडचे साक्षीदार होणार आहेत. परेडनंतर ते राष्ट्रपती भवनात भारताच्या राष्ट्रपतींनी आयोजित केलेल्या ‘अॅट होम’ रिसेप्शनमध्ये सहभागी होतील.
इतिहास आणि महत्त्व
प्रजासत्ताक दिन २६ जानेवारी १९५० रोजी भारताच्या संविधानाचा स्वीकार केल्याच्या स्मरणार्थ साजरा केला जातो. भारताला १९४७ मध्ये ब्रिटीश राजवटीपासून स्वातंत्र्य मिळाले असताना, २६ जानेवारी १९५० पर्यंत भारताची राज्यघटना लागू झाली नाही आणि देश बनला. एक सार्वभौम राज्य, ते प्रजासत्ताक घोषित करते.
संविधान सभेचे पहिले अधिवेशन 9 डिसेंबर 1946 रोजी आणि शेवटचे अधिवेशन 26 नोव्हेंबर 1949 रोजी झाले आणि त्यानंतर एक वर्षानंतर संविधान स्वीकारण्यात आले. डॉ बीआर आंबेडकर यांनी संविधानाच्या मसुदा समितीचे नेतृत्व केले आणि या दिवशी भारत देखील संविधान दिन साजरा करतो.
प्रजासत्ताक दिन स्वतंत्र भारताच्या भावनेचे स्मरण करतो कारण या दिवशी, 1930 मध्ये, भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसने वसाहतवादी राजवटीतून पूर्ण स्वराज्याची घोषणा केली. प्रजासत्ताक दिन हा भारतीय नागरिकांच्या लोकशाही पद्धतीने त्यांचे सरकार निवडण्याच्या सामर्थ्याचे स्मरण करतो म्हणून, देश भारतीय संविधानाच्या स्थापनेच्या स्मरणार्थ राष्ट्रीय सुट्टी म्हणून चिन्हांकित करतो.
या वर्षातील प्रमुख आकर्षणे आणि त्या सर्वांवर एक नजर
सर्व-महिला त्रि-सेवा गट प्रथमच परेडचा भाग होणार
मेजर जनरल सुमित मेहता यांनी 22 जानेवारी रोजी सांगितले की, सर्व महिलांचा त्रि-सेवा गट प्रथमच Republic Day च्या परेडमध्ये सहभागी होईल. या गटात लष्कराच्या लष्करी पोलीस दलातील महिला आणि इतर दोन सेवांमधील कर्मचाऱ्यांचा समावेश आहे, असे एएनआयने वृत्त दिले आहे.
या ऐतिहासिक तुकडीमध्ये लष्कराच्या लष्करी पोलिसांच्या महिला तुकड्या तसेच इतर दोन सेवेतील महिलांचा समावेश असेल. तीन जिवंत परमवीर चक्र पुरस्कार विजेत्यांपैकी दोन, कॅप्टन योगेंद्र यादव आणि सुभेदार मेजर संजय कुमार, प्रजासत्ताक दिनाच्या परेडमध्ये सहभागी होणार आहेत, त्यांनी पुष्टी केली.
फ्रेंच बॅस्टिल डे परेडमधील सहभागी देखील आर-डे परेडचा भाग
स्क्वॉड्रन लीडर सुमिता यादव, भारतीय वायुसेनेतील हवाई वाहतूक नियंत्रक आणि भारतीय जनसंवाद संस्थेच्या माजी विद्यार्थिनी, या वर्षीच्या प्रजासत्ताक दिनाच्या परेडमध्ये सहभागी होणार आहेत. गेल्या जुलैमध्ये तिने पॅरिसमधील बॅस्टिल डे परेडमध्ये कूच केले तेव्हा तिचे लक्ष वेधले गेले, जिथे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी प्रमुख पाहुणे होते.
“बॅस्टिल डेच्या वेळी सैन्यदलाचा भाग म्हणून आपल्या पंतप्रधानांना परदेशी भूमीवर अभिवादन करणे हा अभिमानाचा क्षण होता. आणि प्रजासत्ताक दिनी उपस्थित असलेल्या फ्रान्सच्या राष्ट्रपतींसोबत मी आमच्या सर्वोच्च कमांडरला अभिवादन करणार आहे ही अधिक अभिमानाची गोष्ट आहे. लोकांना ही संधी मिळते आणि ही अनोखी संधी मिळाल्याबद्दल मी स्वतःला भाग्यवान समजते,” ती म्हणाली.
आर-डे परेडमध्ये सामील होणारी फ्रेंच तुकडी
फ्रान्सचे राष्ट्राध्यक्ष इमॅन्युएल मॅक्रॉन Republic Day च्या सोहळ्यात प्रमुख पाहुणे म्हणून उपस्थित राहणार आहेत, ज्यामुळे ते प्रतिष्ठित वार्षिक कार्यक्रमात सहभागी होणारे सहावे फ्रेंच नेते बनले आहेत. 95 सदस्यीय मार्चिंग तुकडी, 33 सदस्यीय बँड तुकडी, दोन राफेल लढाऊ विमाने आणि फ्रान्सचे एअरबस A330 मल्टी-रोल टँकर ट्रान्सपोर्ट एअरक्राफ्ट देखील या उत्सवात सहभागी होणार आहेत.
फ्रेंच फॉरेन लीजनच्या कॉर्प्सशी संबंधित कॅप्टन लुईस यांनी फ्रेंच फॉरेन लीजनच्या भूमिकेवर प्रकाश टाकला. 1831 मध्ये स्थापित, यात सुमारे 140 राष्ट्रीयत्वातील सुमारे 9,500 अधिकारी आणि सैन्यदलांचा समावेश आहे. लेफ्टनंट रोमेन ब्रेसन यांनी व्यक्त केले की, फ्रेंच संघाचा सहभाग भारत आणि फ्रान्समधील वाढत्या संरक्षण सहकार्याचे प्रतिबिंब आहे.
This year, Republic Day parade will be even more special because of two reasons… pic.twitter.com/sl6aand17m
— PMO India (@PMOIndia) January 24, 2024
Republic Day 2024 च्या परेडमध्ये सहा भारतीय फ्रेंच सैन्य दलात सामील होणार
75व्या प्रजासत्ताक दिनाच्या परेडमध्ये सहा भारतीय व्यक्ती भारतीय तुकड्यांच्या बरोबरीने कूच करणाऱ्या फ्रेंच लष्करी संघाचा एक भाग बनणार आहेत, अधिकाऱ्यांनी PTI ला पुष्टी केली. फ्रेंच मार्चिंग तुकडीचे कमांडर कॅप्टन नोएल लुईस यांनी फ्रेंच संघात सहा भारतीयांचा सहभाग जाहीर केला. या व्यक्तींमध्ये सीसीएच सुजन पाठक, सीपीएल दीपक आर्य, सीपीएल परबिन टंडन, गुरवचन सिंग, अनिकेत घर्तीमगर आणि विकास डीजेसेगर यांचा समावेश आहे.
Republic Dayच्या परेडसाठी नियोजित साडी एक्स्ट्राव्हॅगान्झा
या वर्षीच्या उल्लेखनीय ठळक वैशिष्ट्यांमध्ये सांस्कृतिक मंत्रालयाच्या विविध भारतीय राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांमधील साड्यांच्या प्रदर्शनाचा समावेश आहे, जे ‘अनंत सूत्र’ प्रदर्शनात सादर केले जातील, एएनआयने वृत्त दिले आहे.
‘अनंत सूत्र – द एंडलेस थ्रेड’ टेक्सटाइल इन्स्टॉलेशन कार्तव्य पथावर, बसलेल्या प्रेक्षकांच्या मागे प्रदर्शित केले जाईल. स्थापना भारताच्या कानाकोपऱ्यातून सुमारे 1,900 साड्या आणि ड्रेप्स प्रदर्शित करण्यासाठी सज्ज आहे, कल्पकतेने कार्तव्य मार्गावर लाकडी चौकटीवर बसवल्या आहेत. प्रत्येक साडीमध्ये QR कोड असतील, ज्यामुळे उपस्थितांना स्कॅन करता येईल आणि विणकाम आणि भरतकामाच्या तंत्रांबद्दल तपशील जाणून घेता येईल.
संस्कृती मंत्रालयाचे संयुक्त सचिव अमिता प्रसाद सरभाई यांनी शेअर केले की, स्थापनेमध्ये भारतातील महिला आणि विणकरांना श्रद्धांजली वाहणारी 150 वर्षे जुनी साडी समाविष्ट आहे.
परेडमध्ये जागा घेण्यासाठी AI
इलेक्ट्रॉनिक्स आणि माहिती तंत्रज्ञान मंत्रालय यावर्षीच्या प्रजासत्ताक दिनाच्या परेडमध्ये विविध क्षेत्रांमध्ये कृत्रिम बुद्धिमत्तेच्या (AI) भूमिकेवर भर देणारी एक झांकी सादर करणार आहे. लहान मुलांना शिकवण्यासाठी VR हेडसेट वापरत असलेल्या शिक्षकाचे दृश्य दाखवून, हे झांकी AI कृतीत दाखवेल. याव्यतिरिक्त, लॉजिस्टिक्स आणि गुरेढोरे व्यवस्थापनामध्ये एआयची भूमिका हायलाइट केली आहे.
इलेक्ट्रॉनिक्स आणि आयटी मंत्रालयाचे संचालक JL गुप्ता यांनी ANI सोबत अंतर्दृष्टी शेअर केली, असे सांगितले की, “या वर्षीची झांकी AI-आधारित तंत्रज्ञान आणि त्याचे सार्वजनिक फायदे यावर लक्ष केंद्रित करते. सादरीकरण आरोग्य क्षेत्रातील AI च्या सकारात्मक परिणामांवर प्रकाश टाकते. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या इलेक्ट्रॉनिक उत्पादनाच्या दृष्टीकोनाशी सुसंगत, सेमीकंडक्टर चिप्स डिस्प्लेमध्ये वैशिष्ट्यीकृत आहेत.”
इस्रोचे चांद्रयान-3 ठळक केले जाणार
भारतीय अंतराळ संशोधन संस्थेची (ISRO) झांकी या वर्षीच्या प्रजासत्ताक दिनाच्या परेडमध्ये चमकणार आहे, ज्यामध्ये चांद्रयान-3 मोहिमेतील यशांचे प्रदर्शन होईल, एएनआयने वृत्त दिले आहे. चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर त्याच्या टचडाउनवर विशेष लक्ष केंद्रित करून, चांद्रयान-3 चे प्रक्षेपण आणि यशस्वी लँडिंग हे झांकी ठळकपणे दर्शवते.
फ्लायपास्टमध्ये फ्रेंचचाही समावेश असेल
एक फ्रेंच इंधन भरणारे विमान आणि दोन फ्रेंच राफेल विमाने फ्लायपास्टमध्ये आकाशाला गवसणी घालतील.
फ्लायपास्टमध्ये टेरेन व्हेइकल्स, लाइट स्पेशलिस्ट व्हेइकल्स आणि स्पेशल मोबिलिटी व्हेइकल्स यांसारखी नवीन पिढीची वाहने दाखवली जातील. एएलएच ध्रुव रुद्र आणि एलसीएच प्रचंड यांसारखी प्रसिद्ध विमानेही सहभागी होतील. लढाऊ विमाने, हेलिकॉप्टर आणि वाहतूक विमानांसह ५१ विमाने असलेल्या भारतीय हवाई दलाच्या फ्लायपास्टमध्ये 15 महिला वैमानिकांचा समावेश असेल.
विशेष पाहुणे आमंत्रित
संरक्षण सचिव श्री गिरीधर अरमाणे यांनी 19 जानेवारी रोजी नवी दिल्ली येथे पत्रकार परिषदेत जाहीर केले की, परेडचे साक्षीदार होण्यासाठी सुमारे 13,000 विशेष पाहुण्यांना आमंत्रित केले आहे, ज्यात विविध क्षेत्रातील उत्कृष्ट कामगिरी आणि सरकारी योजनांचे लाभार्थी यांचा समावेश आहे. हे पाहुणे देशाची शान असल्याचे पंतप्रधान Narendra Modi यांचा हवाला देत संरक्षण सचिवांनी जन भागीदारीच्या सरकारच्या व्हिजनवर भर दिला.
विशेष पाहुण्यांमध्ये प्रधानमंत्री आवास योजना, पीएम उज्ज्वला योजना, पीएम स्ट्रीट व्हेंडर्सची आत्मनिर्भर निधी, पीएम कृषी सिंचाई योजना, पीएम फसल विमा योजना, पीएम विश्वकर्मा योजना, पीएम अब्‍युत्‍त्स्य योजना, पीएम सम्‍दाय्‍युच्‍या योजना यांसारख्या विविध सरकारी योजनांमध्ये उत्कृष्ट कामगिरी करणा-या व्‍यक्‍तींचा समावेश आहे. योजना, आणि स्टँड-अप इंडिया योजना. याव्यतिरिक्त, उपस्थितांमध्ये व्हायब्रंट गावांचे सरपंच, स्वच्छ भारत अभियानातील महिला कर्मचारी, इलेक्ट्रॉनिक उत्पादन क्षेत्र, सेंट्रल व्हिस्टा प्रकल्प, इस्रोच्या महिला अंतराळ शास्त्रज्ञ, योग शिक्षक (आयुष्मान भारत), आंतरराष्ट्रीय क्रीडा स्पर्धा विजेते, पॅरालिम्पिक पदक विजेते, सर्वोत्कृष्ट स्वयं-मदत गट यांचा समावेश आहे. , शेतकरी उत्पादक संघटना, पीएम मन की बात कार्यक्रमाचे संदर्भ, आणि प्रोजेक्ट वीर गाथा 3.0 चे ‘सुपर-100’ आणि राष्ट्रीय शालेय बँड स्पर्धेचे विजेते.
विशेष पाहुण्यांच्या यादीत व्हायब्रंट गावांचा समावेश करण्यावर, त्यांची खडतर उपजीविका ओळखून त्यांना प्रजासत्ताक दिनाच्या सोहळ्याचा भाग बनवण्यावरही विशेष भर आहे.
हे देखील वाचा
UPI transaction rules 2024: नवीन नियम 1 जानेवारीपासून लागू
UIDAI Aadhaar update: नावनोंदणीपासून ते अपडेटपर्यंत, येथे UIDAI चे नवीन नियम तपासा